Με την υπ’ αριθ. 12/VI/2011 Γνωµοδότησή της, η Επιτροπή Ανταγωνισµού, ενεργώντας στα πλαίσια του άρθρου 23 παρ.1 του ν. 3959/2011, αφού έλαβε υπόψη την εισήγηση της Γενικής ∆ιεύθυνσης Ανταγωνισµού, πρότεινε οµόφωνα – µετά και την αποδέσµευση εντός του τρέχοντος έτους του ανωτάτου επιτρεπόµενου περιθωρίου κέρδους – να καταργηθεί η παρ. 2 του άρθρου 2 της Υπουργικής Απόφασης Υ1/Γ.Π.47815/2008-ΦΕΚ 1478/Β/28.7.2008 αναφορικά µε τη διάθεση των παρασκευασµάτων γάλακτος πρώτης βρεφικής ηλικίας (για βρέφη 0-6 µηνών) µόνο από τα φαρµακεία και για όσα από τα προϊόντα αυτά δεν χρήζουν ιατρικής συνταγής. Η εν λόγω ρύθµιση, µε την οποία προβλέπεται η αποκλειστική διάθεση από τα φαρµακεία αδιακρίτως των εν λόγω παρασκευασµάτων, συνιστά εµπόδιο στη λειτουργία του ελεύθερου ανταγωνισµού που δεν δικαιολογείται από υπέρτερο λόγο δηµοσίου συµφέροντος.
Ειδικότερα, η ισχύουσα κατά τα ανωτέρω ρύθµιση, δηµιουργεί φραγµούς εισόδου σε δυνητικούς ανταγωνιστές (π.χ. καταστήµατα λιανικής πώλησης τροφίµων) και στεγανοποιεί έτσι την αγορά λιανικής, ενώ παράλληλα περιορίζει την ελευθερία των προµηθευτών να διανέµουν τα προϊόντα τους σε εναλλακτικά δίκτυα. Με την ισχύουσα, δηλαδή, Υπουργική Απόφαση, η διανοµή των εν λόγω προϊόντων καθίσταται λιγότερο αποδοτική και οι καταναλωτές στερούνται επιλογών και πλεονεκτηµάτων που ενδεχοµένως θα προέκυπταν από τον συνδυασµό διανοµή – τιµή.
Ο υφιστάµενος αυτός περιορισµός δεν αποτελεί πρόσφορο και αντικειµενικά αναγκαίο, ούτε και αναλογικό κανονιστικό µέσο για την εξυπηρέτηση τυχόν λόγων δηµοσίου συµφέροντος, όπως η προστασία της υγείας των βρεφών και η προαγωγή της αξίας του θηλασµού. Και τούτο, διότι η πληροφόρηση των καταναλωτών αλλά και η ποιότητα των παρασκευασµάτων βρεφικού γάλακτος, ανεξάρτητα από την ηλικία του βρέφους, διασφαλίζεται από την κείµενη ενωσιακή και εθνική νοµοθεσία µε δεσµευτικές διατάξεις που αφορούν, ειδικότερα, στη σύνθεση, σήµανση, διαφήµιση και εν γένει κυκλοφορία του προϊόντος. Επίσης, η ωφέλεια για τους καταναλωτές από το σύστηµα διανυκτέρευσης ορισµένων φαρµακείων δεν θα παραβλαφθεί µε την προτεινόµενη νέα ρύθµιση, αφού και στο εξής η διάθεση θα εξακολουθήσει να γίνεται από τα φαρµακεία, παράλληλα µε τα καταστήµατα λιανικής πώλησης τροφίµων, όπως ακριβώς σήµερα γίνεται µε τα παρασκευάσµατα γάλακτος της δεύτερης βρεφικής ηλικίας, χωρίς κανένα πρόβληµα, επ΄ ωφελεία των καταναλωτών και της αποδοτικότερης λειτουργίας του ανταγωνισµού στη σχετική αγορά.
Οι διαπιστώσεις του αρμόδιου Υπουργείου (πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ).
Ο κ. Ξυνίδης με το έγγραφό του υπενθυμίζει ότι οι παιδικές τροφές δεν υπόκεινται πλέον σε διατίμηση ή ελεγχόμενο κέρδος και πως με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο η διάθεση των παρασκευασμάτων γάλακτος πρώτης βρεφικής ηλικίας (έως 6 μηνών) γίνεται αποκλειστικά από τα φαρμακεία.
Ο αναπληρωτής υπουργός διαβεβαιώνει ότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού εξετάζει τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί, τα οποία διευρύνονται με περαιτέρω έρευνα, και θα αξιολογήσει όλα τα ευρήματα. «Εφόσον διαπιστωθεί ότι μπορεί, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, να παρέμβει -είτε με την επιβολή διορθωτικών μέτρων είτε με την επιβολή προστίμου σε τυχόν αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές- θα προβεί σε σχετικές ανακοινώσεις», σημειώνει ο κ. Ξυνίδης και ενημερώνει την κα Μπακογιάννη ότι «το υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας έχει κατ΄ επανάληψη και εγγράφως απευθυνθεί στο υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, προκειμένου να αρθούν ρυθμιστικά εμπόδια, όπως η πώληση του βρεφικού γάλακτος πρώτης ηλικίας μόνο από τα φαρμακεία που ενδεχομένως συμβάλει στην αυξημένη τιμή της κατηγορίας αυτής του βρεφικού γάλακτος, χωρίς μέχρι σήμερα το υπουργείο Υγείας να διατυπώσει τη θέση του επί του θέματος αυτού».
* NUMIL HELLAS AE - βρεφικό γάλα ALMIRON: μεταβολή 9% από 5.7.2011 (αφορά σε δύο είδη)
* ΔΕΛΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΑΕ - βρεφικό γάλα NESLAC: μετραβολή 4% από 18.1.2011 (αφορά σε 3 είδη)
* NESTLE HELLAS AE - βρεφικό γάλα ΝΑΝ: μεταβολή -3% από 1.1.2011 (αφορά σε ένα είδος)
* ΓΙΩΤΗΣ ΑΕ - βρεφικό γάλα SANILAC: καμία μεταβολή.
Σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτει ο αναπληρωτής υπουργός, παρασκευάσματα βρεφικού γάλακτος σε σκόνη πρώτης βρεφικής ηλικίας της μάρκας Almiron της εταιρείας Nutricia σε συσκευασία 900gr πωλείται στα φαρμακεία πάνω από 25 ευρώ, ενώ τα παρασκευάσματα για την δεύτερη και την τρίτη βρεφική ηλικία κοστίζουν κατά μέσο όρο 17,6 ευρώ. Ομοίως κυμαίνονται οι τιμές παρασκευασμάτων μάρκας ΝΑΝ της Nestle όπου οι συσκευασίες 400gr της πρώτης βρεφικής ηλικίας κοστίζουν 11,3 ευρώ στα φαρμακεία, ενώ τα αντίστοιχα της δεύτερης βρεφικής ηλικίας κοστίζουν κατά μέσο 7,05 ευρώ. Από την έρευνα προέκυψε, επίσης, ότι παρασκευάσματα βρεφικού γάλακτος σε σκόνη πρώτης βρεφικής ηλικίας μάρκας Aptamil της εταιρείας Milupa σε συσκευασία 800gr πωλούνται στα ελληνικά φαρμακεία γύρω στα 19,2 ευρώ, ενώ τα αντίστοιχα παρασκευάσματα για τη δεύτερη και τρίτη βρεφική ηλικία κοστίζουν κατά μέσο όρο 13,85 ευρώ. Το ίδιο προϊόν πωλείται στα σούπερ μάρκετ της Αγγλίας περίπου 10,3 ευρώ με ίδια τιμή και για τις τρεις ηλικιακές ομάδες.
«Διαπιστώνουμε λοιπόν μια σημαντική απόκλιση στην τιμή του παρασκευάσματος βρεφικού γάλακτος πρώτης βρεφικής ηλικίας, ενώ οι τιμές στα αντίστοιχα προϊόντα δεύτερης και τρίτης βρεφικής ηλικίας είναι στα ίδια επίπεδα, εάν λάβουμε υπ' όψιν μας ότι στη Μ. Βρετανία τα συγκεκριμένα παρασκευάσματα δεν επιβαρύνονται με ΦΠΑ, σημειώνει ο κ. Ξυνίδης και προσθέτει ότι «σε σύγκριση με τις τιμές της Γαλλίας, παρασκευάσματα της πρώτης βρεφικής ηλικίας μάρκας Guigoz της εταιρείας Cana πωλούνται στα γαλλικά σούπερ μάρκετ με τιμή 15,86 ευρώ για τη συσκευασία των 800gr, ίδια σχεδόν με την τιμή στα φαρμακεία της Ελλάδος (15,46 ευρώ), 14,38 ευρώ για τη δεύτερη βρεφική ηλικία, ελαφρώς ακριβότερα από την τιμή στα ελληνικά σούπερ μάρκετ όπου κοστίζει 13,05 ευρώ».
Ειδικότερα, η ισχύουσα κατά τα ανωτέρω ρύθµιση, δηµιουργεί φραγµούς εισόδου σε δυνητικούς ανταγωνιστές (π.χ. καταστήµατα λιανικής πώλησης τροφίµων) και στεγανοποιεί έτσι την αγορά λιανικής, ενώ παράλληλα περιορίζει την ελευθερία των προµηθευτών να διανέµουν τα προϊόντα τους σε εναλλακτικά δίκτυα. Με την ισχύουσα, δηλαδή, Υπουργική Απόφαση, η διανοµή των εν λόγω προϊόντων καθίσταται λιγότερο αποδοτική και οι καταναλωτές στερούνται επιλογών και πλεονεκτηµάτων που ενδεχοµένως θα προέκυπταν από τον συνδυασµό διανοµή – τιµή.
Ο υφιστάµενος αυτός περιορισµός δεν αποτελεί πρόσφορο και αντικειµενικά αναγκαίο, ούτε και αναλογικό κανονιστικό µέσο για την εξυπηρέτηση τυχόν λόγων δηµοσίου συµφέροντος, όπως η προστασία της υγείας των βρεφών και η προαγωγή της αξίας του θηλασµού. Και τούτο, διότι η πληροφόρηση των καταναλωτών αλλά και η ποιότητα των παρασκευασµάτων βρεφικού γάλακτος, ανεξάρτητα από την ηλικία του βρέφους, διασφαλίζεται από την κείµενη ενωσιακή και εθνική νοµοθεσία µε δεσµευτικές διατάξεις που αφορούν, ειδικότερα, στη σύνθεση, σήµανση, διαφήµιση και εν γένει κυκλοφορία του προϊόντος. Επίσης, η ωφέλεια για τους καταναλωτές από το σύστηµα διανυκτέρευσης ορισµένων φαρµακείων δεν θα παραβλαφθεί µε την προτεινόµενη νέα ρύθµιση, αφού και στο εξής η διάθεση θα εξακολουθήσει να γίνεται από τα φαρµακεία, παράλληλα µε τα καταστήµατα λιανικής πώλησης τροφίµων, όπως ακριβώς σήµερα γίνεται µε τα παρασκευάσµατα γάλακτος της δεύτερης βρεφικής ηλικίας, χωρίς κανένα πρόβληµα, επ΄ ωφελεία των καταναλωτών και της αποδοτικότερης λειτουργίας του ανταγωνισµού στη σχετική αγορά.
Οι διαπιστώσεις του αρμόδιου Υπουργείου (πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ).
Το υπουργείο Ανάπτυξης,
Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, σύμφωνα με έγγραφο του αναπληρωτή υπουργού,
Σωκράτη Ξυνίδη προς απάντηση ερώτησης της προέδρου της Δημοκρατίας Συμμαχίας,
Ντόρας Μπακογιάννη, σχετικά με τη διαφορά τιμής βρεφικών γαλάτων σε σχέση με
τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, διαπιστώνει ότι οι τιμές των παρασκευασμάτων
γάλακτος σε σκόνη, στα παρασκευάσματα πρώτης βρεφικής ηλικίας, τα οποία
πωλούνται αποκλειστικά στα φαρμακεία είναι υψηλότερες από τις αντίστοιχες του
εξωτερικού, ενώ συγκλίνουν σε αυτά της 2ης και 3ης βρεφικής ηλικίας, τα οποία
διατίθενται ελεύθερα στην αγορά.
Ο κ. Ξυνίδης με το έγγραφό του υπενθυμίζει ότι οι παιδικές τροφές δεν υπόκεινται πλέον σε διατίμηση ή ελεγχόμενο κέρδος και πως με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο η διάθεση των παρασκευασμάτων γάλακτος πρώτης βρεφικής ηλικίας (έως 6 μηνών) γίνεται αποκλειστικά από τα φαρμακεία.
Ο αναπληρωτής υπουργός διαβεβαιώνει ότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού εξετάζει τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί, τα οποία διευρύνονται με περαιτέρω έρευνα, και θα αξιολογήσει όλα τα ευρήματα. «Εφόσον διαπιστωθεί ότι μπορεί, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, να παρέμβει -είτε με την επιβολή διορθωτικών μέτρων είτε με την επιβολή προστίμου σε τυχόν αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές- θα προβεί σε σχετικές ανακοινώσεις», σημειώνει ο κ. Ξυνίδης και ενημερώνει την κα Μπακογιάννη ότι «το υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας έχει κατ΄ επανάληψη και εγγράφως απευθυνθεί στο υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, προκειμένου να αρθούν ρυθμιστικά εμπόδια, όπως η πώληση του βρεφικού γάλακτος πρώτης ηλικίας μόνο από τα φαρμακεία που ενδεχομένως συμβάλει στην αυξημένη τιμή της κατηγορίας αυτής του βρεφικού γάλακτος, χωρίς μέχρι σήμερα το υπουργείο Υγείας να διατυπώσει τη θέση του επί του θέματος αυτού».
Ο κ. Ξυνίδης, επικαλούμενος τις διαπιστώσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού,
σημειώνει ότι «στην περίπτωση του βρεφικού γάλακτος και βάσει στοιχείων που
διαθέτει η Επιτροπή Ανταγωνισμού, οι παράγοντες που φαίνεται να επηρεάζουν σε
μεγάλο βαθμό τη διαμόρφωση των τιμών του εν λόγω προϊόντος είναι η φύση του
προϊόντος, η ζήτηση για το εν λόγω προϊόν (πχ ανελαστικές προτιμήσεις
καταναλωτή, υποκατάστατα προϊόντα), οι συνθήκες της αγοράς και ιδίως ο τρόπος
διανομής, τα ρυθμιστικά εμπόδια (πώληση μόνο στα φαρμακεία), καθώς και φυσικοί
παράγοντες (πχ κόστη αναζήτησης, μεταφορικά κόστη) και δομικοί παράγοντες (πχ
φόροι) και λοιπές κρατικές επιβαρύνσεις».
Ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης
ενημερώνει επιπλέον ότι στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου έχουν υποβληθεί
τιμοκατάλογοι, εντός του 2011, από τέσσερις εταιρείες, στους οποίους
συμπεριλαμβάνονται και είδη βρεφικού γάλακτος. Οι μεταβολές στις τιμές έχουν
συνοπτικά ως εξής:
* NUMIL HELLAS AE - βρεφικό γάλα ALMIRON: μεταβολή 9% από 5.7.2011 (αφορά σε δύο είδη)
* ΔΕΛΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΑΕ - βρεφικό γάλα NESLAC: μετραβολή 4% από 18.1.2011 (αφορά σε 3 είδη)
* NESTLE HELLAS AE - βρεφικό γάλα ΝΑΝ: μεταβολή -3% από 1.1.2011 (αφορά σε ένα είδος)
* ΓΙΩΤΗΣ ΑΕ - βρεφικό γάλα SANILAC: καμία μεταβολή.
Σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτει ο αναπληρωτής υπουργός, παρασκευάσματα βρεφικού γάλακτος σε σκόνη πρώτης βρεφικής ηλικίας της μάρκας Almiron της εταιρείας Nutricia σε συσκευασία 900gr πωλείται στα φαρμακεία πάνω από 25 ευρώ, ενώ τα παρασκευάσματα για την δεύτερη και την τρίτη βρεφική ηλικία κοστίζουν κατά μέσο όρο 17,6 ευρώ. Ομοίως κυμαίνονται οι τιμές παρασκευασμάτων μάρκας ΝΑΝ της Nestle όπου οι συσκευασίες 400gr της πρώτης βρεφικής ηλικίας κοστίζουν 11,3 ευρώ στα φαρμακεία, ενώ τα αντίστοιχα της δεύτερης βρεφικής ηλικίας κοστίζουν κατά μέσο 7,05 ευρώ. Από την έρευνα προέκυψε, επίσης, ότι παρασκευάσματα βρεφικού γάλακτος σε σκόνη πρώτης βρεφικής ηλικίας μάρκας Aptamil της εταιρείας Milupa σε συσκευασία 800gr πωλούνται στα ελληνικά φαρμακεία γύρω στα 19,2 ευρώ, ενώ τα αντίστοιχα παρασκευάσματα για τη δεύτερη και τρίτη βρεφική ηλικία κοστίζουν κατά μέσο όρο 13,85 ευρώ. Το ίδιο προϊόν πωλείται στα σούπερ μάρκετ της Αγγλίας περίπου 10,3 ευρώ με ίδια τιμή και για τις τρεις ηλικιακές ομάδες.
«Διαπιστώνουμε λοιπόν μια σημαντική απόκλιση στην τιμή του παρασκευάσματος βρεφικού γάλακτος πρώτης βρεφικής ηλικίας, ενώ οι τιμές στα αντίστοιχα προϊόντα δεύτερης και τρίτης βρεφικής ηλικίας είναι στα ίδια επίπεδα, εάν λάβουμε υπ' όψιν μας ότι στη Μ. Βρετανία τα συγκεκριμένα παρασκευάσματα δεν επιβαρύνονται με ΦΠΑ, σημειώνει ο κ. Ξυνίδης και προσθέτει ότι «σε σύγκριση με τις τιμές της Γαλλίας, παρασκευάσματα της πρώτης βρεφικής ηλικίας μάρκας Guigoz της εταιρείας Cana πωλούνται στα γαλλικά σούπερ μάρκετ με τιμή 15,86 ευρώ για τη συσκευασία των 800gr, ίδια σχεδόν με την τιμή στα φαρμακεία της Ελλάδος (15,46 ευρώ), 14,38 ευρώ για τη δεύτερη βρεφική ηλικία, ελαφρώς ακριβότερα από την τιμή στα ελληνικά σούπερ μάρκετ όπου κοστίζει 13,05 ευρώ».
