Μα, η... εξαφάνισή τους! Εκείνη του μυθιστορηματικού ήρωα του Γιάννη Μαρή οφειλόταν στο γεγονός ότι ήταν διπλός πράκτορας. Αδιευκρίνιστες, όμως, παραμένουν ακόμα οι συνθήκες που κατέστησαν «αγνοούμενο», εδώ και δύο χρόνια, σχέδιο νόμου, με το οποίο θα δινόταν το δικαίωμα διεκδίκησης αποζημιώσεων, ακόμα και μέσω συλλογικών αγωγών, σε βάρος των επιχειρήσεων που παραβιάζουν τους κανόνες του ελεύθερου ανταγωνισμού. Αυτό από μόνο του είναι ικανό να δημιουργήσει πολλές υπόνοιες για τα εγχώρια και πολυεθνικά συμφέροντα που κρύβονται πίσω από την καθυστέρηση (;). Και μια «λεπτομέρεια», που ίσως να μπορεί να προδικάσει το μέλλον: Ο Αυλακιώτης στο τέλος δολοφονήθηκε...
Τον περασμένο Απρίλιο τα «Επίκαιρα» είχαν αναφερθεί στο υπό κατάθεση τότε νομοσχέδιο του υπουργού Περιφερειακής Ανάπτυξης, κ. Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, για την αναμόρφωση της νομοθεσίας για τον ανταγωνισμό, στο οποίο θα περιλαμβανόταν και η ρύθμιση για τη δυνατότητα αποζημιώσεων. Αυτή, όμως, η διάταξη δεν περιλήφθηκε ποτέ, ενώ δεν περιλαμβάνεται και σε σχετικό νομοσχέδιο για θέματα προστασίας των καταναλωτών του υπουργείου Εργασίας, η δημόσια διαβούλευση γύρω από το οποίο ολοκληρώθηκε, αλλά δεν έχει εισαχθεί (θα εισαχθεί;) για συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή.
Κι αυτό παρότι το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο αποθαρρύνει την έγερση αγωγών αποκατάστασης της οικονομική ζημίας την οποία υφίστανται οι καταναλωτές και οι λοιπές ανταγωνίστριες επιχειρήσεις από τα καρτέλ και τις μεγάλες μονοπωλιακές δυνάμεις στην αγορά. Κερδισμένες, σύμφωνα με την κοινή λογική, είναι εκείνες οι επιχειρήσεις που ακολουθούν «καρτελοειδείς» πρακτικές, αφού μια ρύθμιση υπέρ των θυμάτων τους θα άνοιγε το δρόμο ακόμα και για συλλογικές διεκδικήσεις εκατομμυρίων ευρώ από θιγόμενες επιχειρήσεις ή καταναλωτές...
Την ίδια στιγμή, άνθρωποι της αγοράς αναρωτιούνται, συνομιλώντας με τα «Επίκαιρα», για το εάν η κυβέρνηση νομοθετεί υπό καθεστώς εκβιασμού από κάποια επιχειρηματικά συμφέροντα που της «κουνούν το δάχτυλο» και την απειλούν πως, εάν «τολμήσει» και ενισχύσει την εφαρμογή των αντιμονοπωλιακών κανόνων με ιδιωτική συλλογική πρωτοβουλία, θα πάρουν το μονοπώλιό τους και θα μετακομίσουν στα Βαλκάνια, για παράδειγμα.
Η αρχή το 2008
Με την αποσυρθείσα ρύθμιση Χρυσοχοΐδη, που βασιζόταν σε αντίστοιχη μη ολοκληρωμένη πρωτοβουλία της προκατόχου του, κυρίας Λούκας Κατσέλη, θα δινόταν η δυνατότητα, μεταξύ άλλων, σε κάθε θιγόμενο ιδιώτη, ακόμα και σε αυτόν που δεν έχει άμεση δοσοληψία με το δράστη της παράβασης, να ζητά την αποκατάσταση της ζημίας την οποία έχει υποστεί λόγω της μετακύλισης σε αυτόν της παράνομης επιπλέον επιβάρυνσης της τιμής μέσω της αλυσίδας διανομής. Με την άσκηση, εξάλλου, ομαδικών ή συλλογικών αγωγών, η συλλογική έννομη προστασία των συμφερόντων των καταναλωτών θα είχε μεγάλο οικονομικό αντίκτυπο στις επιχειρήσεις εκείνες, οι οποίες παραβιάζουν την αντιμονοπωλιακή νομοθεσία.
Για όσους δεν το γνωρίζουν, όλα ξεκίνησαν το 2008, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέθεσε την αποκαλούμενη «Λευκή Βίβλο», στην οποία περιλαμβάνεται και μια διάταξη περί αποζημιώσεων σε θύματα καρτέλ, η οποία και έγινε δεκτή το 2009 από το Ευρωκοινοβούλιο. Σημειώνεται πως οι βιομήχανοι είχαν εκφράσει τις έντονες αντιρρήσεις τους από τότε γι’ αυτό το επίσημο ευρωπαϊκό κείμενο.
Στο μεταξύ, ήρθε το Μάιο του 2010 η τότε υπουργός Οικονομίας, κυρία Κατσέλη, και υποσχέθηκε, στο Υπουργικό Συμβούλιο μάλιστα, τη νομοθέτηση αξίωσης αποζημιώσεων για παραβιάσεις αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας από επιχειρήσεις και ιδιώτες. Πέρασαν οι μήνες και φτάσαμε στον ανασχηματισμό του Σεπτεμβρίου του 2010, ο οποίος ανακοινώθηκε μετά τα μεσάνυχτα. Οι έχοντες καλύτερη μνήμη θα θυμούνται πως ένας από τους λόγους της καθυστέρησης ήταν και τα... παζάρια με την κυρία Κατσέλη, η οποία θα αποδεχόταν τη μετακίνησή της στο υπουργείο Εργασίας, εφόσον έπαιρνε μαζί της και τη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή, η οποία και είχε επεξεργαστεί το νομοσχέδιο για τα καρτέλ! Κανείς δεν γνωρίζει για ποιους λόγους επέμεινε η κυρία Κατσέλη, προσωπική φίλη της οικογένειας Παπανδρέου, να «συνοδευτεί» στο νέο της υπουργείο από την υπό τον κ. Δημήτρη Σπυράκο Γραμματεία. Ένα είναι βέβαιο: Μετά τον τελευταίο ανασχηματισμό, η κυρία Κατσέλη έμεινε εκτός κυβέρνησης...
Στα «προσεχώς»... ξανά
Τα «Επίκαιρα» επικοινώνησαν με το υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, από το οποίο έλαβαν νέα δέσμευση για «προσεχώς» προώθηση νομοσχεδίου για τα καρτέλ. Όσο για την επίσημη δικαιολογία γύρω από τη μη προώθηση του ήδη καταρτισθέντος σχεδίου νόμου Κατσέλη, η απάντηση που μας δόθηκε παραπέμπει εμμέσως στην άτυπη αντιπαράθεση μεταξύ Γιάννη Ραγκούση και Δημήτρη Ρέππα για το θέμα των ταξί: «Ο κάθε υπουργός έχει τη δική του φιλοσοφία γύρω από κάποιο θέμα»...
Έγκριτοι νομικοί, πάντως, διατείνονται πως η παράλειψη ενσωμάτωσης στο έτερο νομοσχέδιο, του υπουργείου Εργασίας, διατάξεων που αφορούν στη δυνατότητα άσκησης συλλογικών αγωγών είναι, μεταξύ άλλων, ελεγκτέα ως παραβαίνουσα την αμέσου εφαρμογής ευρωπαϊκή αντιμονοπωλιακή νομοθεσία, ως αντιβαίνουσα την κοινοτική νομολογία και ως παραβιάζουσα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών. Σε αυτό το πλαίσιο, ο δικηγόρος κ. Δημήτρης Τεμπέρης υποστηρίζει στα «Επίκαιρα» πως η κυβέρνηση είναι νομικά, πολιτικά, οικονομικά και ηθικά έκθετη έναντι των Ελλήνων πολιτών.
«Εδώ παπάς, εκεί παπάς»!
Ο ίδιος, μάλιστα, δεν διστάζει να τονίσει πως οι αντιμονοπωλιακές διατάξεις του νομοσχεδίου του υπουργείου Εργασίας ομοιάζουν με φύλλο τράπουλας στα χέρια παπατζή, ο οποίος σε εμπαίζει με το «εδώ παπάς, εκεί παπάς»: «Ελπίζω να βρεθεί ο... παπάς και να θάψει μόνο τον πολιτικό αμοραλισμό και κυνισμό, που αρνείται πεισματικά να παραδεχτεί ότι έχει ήδη πεθάνει. Δυστυχώς, η κυβέρνηση υλοποιεί ακόμα πολιτικές επιλογές που λογαριάζουν μόνο το πολιτικό κόστος και έχουν οδηγήσει το κομματοκεντρικό μας σύστημα σε μνημειώδη αποτυχία», παρατηρεί δηκτικά ο κ. Τεμπέρης.
του Γιάννη Συμεωνίδη
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Επίκαιρα: 6/10/2011
