Στην «Ετήσια Μελέτη για την Ελληνική Ακτοπλοΐα 2010-2011» η εταιρεία XRTC Business Consultants Ltd, η οποία παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες προς τις ναυτιλιακές επιχειρήσεις, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την οικονομική βιωσιμότητα των ναυτιλιακών εταιρειών.
Η πτώση της ζήτησης, συνεπεία της οικονομικής κρίσης, σε συνδυασμό με το συνεχώς αυξανόμενο κόστος των καυσίμων έχουν επιφέρει δραματική μείωση του μέσου εσόδου ανά Μονάδα Μεταφορικού Μέσου[1] των ακτοπλοϊκών επιχειρήσεων, με αποτέλεσμα να καταγράφονται αρνητικά αποτελέσματα στα έσοδα προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA).
Η Έκθεση διαπιστώνει ότι η διαφορά εσόδων-εξόδων ανά Μονάδα Μεταφορικού Έργου (ΜΜΕ) έχει σχεδόν μηδενιστεί και το περιθώριο EBITDA ανά ΜΜΕ είναι πλέον σε αρνητικό επίπεδο, δηλώνοντας ουσιαστικά την «αδυναμία πλέον των εταιρειών όχι μόνο να λειτουργήσουν σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, αλλά και τον κίνδυνο μακροπρόθεσμης βιωσιμότητάς τους λόγω απουσίας κεφαλαίων συντήρησης και χρηματοδότησης πάγιων και μελλοντικών επενδύσεων».
Σημαντικός παράγοντας που συνέβαλε στη μείωση του μέσου εσόδου ανά Μονάδα Μεταφορικού Μέσου ήταν οι εξοντωτικές επιθετικές τιμολογιακές πολιτικές των τελευταίων ετών που ακολούθησαν οι ακτοπλοϊκές εταιρείες με στόχο την αύξηση του μεριδίου αγοράς.
Συγκεκριμένα, η Έκθεση παρατηρεί ότι «ο αυξανόμενα άκριτος ανταγωνισμός στις γραμμές «φιλέτα» περιόρισε σημαντικά τα έσοδα και επομένως τα οικονομικά αποτελέσματα των εταιριών και αποτελούν απειλή για τη βιωσιμότητα των εταιριών και της αγοράς».
Αξιοσημείωτο είναι το συμπέρασμα της Έκθεσης για τον ανταγωνισμό.
«Ο ανταγωνισμός είναι προφανώς κάτι καλό, προσφέροντας οφέλη στον τελικό χρήστη, αρκεί να είναι υγιής και να εγγυάται τη βιωσιμότητα της αγοράς».
Οι προϋποθέσεις, που θέτει η Έκθεση, μας προβληματίζουν από απόψεως δικαίου ανταγωνισμού, καθώς τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων στην αγορά, την είσοδο και έξοδό τους από αυτήν, την καθορίζει ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης.
Το πώς θα προσαρμοστούν οι επιχειρήσεις στη μειούμενη ζήτηση και πώς θα αντεπεξέλθουν στον ανταγωνισμό είναι ζητήματα αυτόνομης επιχειρηματικής πολιτικής.
Οι προτάσεις που διατυπώνονται στην Έκθεση για μείωση του κόστους λειτουργίας των πλοίων και για δημιουργία οικονομιών κλίμακας μέσα από συγχωνεύσεις και συνεργασίες αποτελούν αναγκαίες ενδεχομένως λύσεις για την προσαρμογή των επιχειρήσεων στις νέες συνθήκες στην ακτοπλοϊκή αγορά.
Ήδη, όπως επισημαίνει και η Έκθεση, οι επιχειρήσεις ANEK LINES και ATTICA GROUP έχουν προχωρήσει σε υπογραφή συμφωνίας για την εκτέλεση συνδυασμένων δρομολογίων από πλοία των δύο εταιρειών στη διεθνή γραμμή ΠΑΤΡΑ – ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ – ANCONA, καθώς και στην ακτοπλοϊκή γραμμή ΠΕΙΡΑΙΑ – ΗΡΑΚΛΕΙΟ.
Στο σχετικό δελτίο τύπου που εξέδωσαν προ λίγων μηνών οι ως άνω επιχειρήσεις, έπειτα από μία χρονιά σκληρού ανταγωνισμού, που συσσώρευσε υψηλές ζημιές και στις δύο εταιρείες και με δεδομένη τη μείωση του μεταφορικού έργου και την εκτόξευση του κόστους καυσίμων στα ύψη, ανακοίνωσαν ότι:
«Δια της νέας συνεργασίας η οποία θα είναι τριετούς διάρκειας, με έναρξη την 1η Ιουνίου 2011, επιτυγχάνεται η σημαντική αναβάθμιση της γραμμής Πειραιά – Ηρακλείου μέσω της δρομολόγησης του νεότευκτου και σύγχρονου Ε/Γ – Ο/Γ πλοίου “Olympic Champion”.
Παράλληλα επιτυγχάνεται η αναπροσαρμογή της προσφερόμενης χωρητικότητας στη γραμμή Πάτρα – Ηγουμενίτσα – Ancona ώστε να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες της γραμμής, με ταυτόχρονη διατήρηση των υψηλών υπηρεσιών που προσφέρονται σήμερα.
Συνολικά, η νέα συνεργασία θα δημιουργήσει νέα δυναμική για την ανάπτυξη και των δύο γραμμών, επιτρέποντας ταυτόχρονα την αντιμετώπιση του συνεχώς αυξανόμενου λειτουργικού κόστους των πλοίων, μεταξύ άλλων και λόγω της υπερβολικής αύξησης των τιμών των ναυτιλιακών καυσίμων».
Μη διαφεύγει της προσοχής μας ότι οι γραμμές της Κρήτης και της Αδριατικής αποτελούσαν ισχυρούς τομείς κερδοφορίας για τις επιχειρήσεις, γεγονός που οδήγησε στον εντεινόμενο ανταγωνισμό μεταξύ τους.
Το Παρατηρητήριο Ανταγωνισμού θα παρακολουθεί τις εξελίξεις στην ακτοπλοϊκή αγορά και τις οι επιπτώσεις τους στον ανταγωνισμό από πλευράς στατικής και δυναμικής ευημερίας των καταναλωτών.
[1] ΜΜΕ ορίζεται το άθροισμα του απόλυτου αριθμού των επιβατών, φορτηγών και αυτοκινήτων που μεταφέρονται
Η πτώση της ζήτησης, συνεπεία της οικονομικής κρίσης, σε συνδυασμό με το συνεχώς αυξανόμενο κόστος των καυσίμων έχουν επιφέρει δραματική μείωση του μέσου εσόδου ανά Μονάδα Μεταφορικού Μέσου[1] των ακτοπλοϊκών επιχειρήσεων, με αποτέλεσμα να καταγράφονται αρνητικά αποτελέσματα στα έσοδα προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA).
Η Έκθεση διαπιστώνει ότι η διαφορά εσόδων-εξόδων ανά Μονάδα Μεταφορικού Έργου (ΜΜΕ) έχει σχεδόν μηδενιστεί και το περιθώριο EBITDA ανά ΜΜΕ είναι πλέον σε αρνητικό επίπεδο, δηλώνοντας ουσιαστικά την «αδυναμία πλέον των εταιρειών όχι μόνο να λειτουργήσουν σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, αλλά και τον κίνδυνο μακροπρόθεσμης βιωσιμότητάς τους λόγω απουσίας κεφαλαίων συντήρησης και χρηματοδότησης πάγιων και μελλοντικών επενδύσεων».
Σημαντικός παράγοντας που συνέβαλε στη μείωση του μέσου εσόδου ανά Μονάδα Μεταφορικού Μέσου ήταν οι εξοντωτικές επιθετικές τιμολογιακές πολιτικές των τελευταίων ετών που ακολούθησαν οι ακτοπλοϊκές εταιρείες με στόχο την αύξηση του μεριδίου αγοράς.
Συγκεκριμένα, η Έκθεση παρατηρεί ότι «ο αυξανόμενα άκριτος ανταγωνισμός στις γραμμές «φιλέτα» περιόρισε σημαντικά τα έσοδα και επομένως τα οικονομικά αποτελέσματα των εταιριών και αποτελούν απειλή για τη βιωσιμότητα των εταιριών και της αγοράς».
Αξιοσημείωτο είναι το συμπέρασμα της Έκθεσης για τον ανταγωνισμό.
«Ο ανταγωνισμός είναι προφανώς κάτι καλό, προσφέροντας οφέλη στον τελικό χρήστη, αρκεί να είναι υγιής και να εγγυάται τη βιωσιμότητα της αγοράς».
Οι προϋποθέσεις, που θέτει η Έκθεση, μας προβληματίζουν από απόψεως δικαίου ανταγωνισμού, καθώς τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων στην αγορά, την είσοδο και έξοδό τους από αυτήν, την καθορίζει ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης.
Το πώς θα προσαρμοστούν οι επιχειρήσεις στη μειούμενη ζήτηση και πώς θα αντεπεξέλθουν στον ανταγωνισμό είναι ζητήματα αυτόνομης επιχειρηματικής πολιτικής.
Οι προτάσεις που διατυπώνονται στην Έκθεση για μείωση του κόστους λειτουργίας των πλοίων και για δημιουργία οικονομιών κλίμακας μέσα από συγχωνεύσεις και συνεργασίες αποτελούν αναγκαίες ενδεχομένως λύσεις για την προσαρμογή των επιχειρήσεων στις νέες συνθήκες στην ακτοπλοϊκή αγορά.
Ήδη, όπως επισημαίνει και η Έκθεση, οι επιχειρήσεις ANEK LINES και ATTICA GROUP έχουν προχωρήσει σε υπογραφή συμφωνίας για την εκτέλεση συνδυασμένων δρομολογίων από πλοία των δύο εταιρειών στη διεθνή γραμμή ΠΑΤΡΑ – ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ – ANCONA, καθώς και στην ακτοπλοϊκή γραμμή ΠΕΙΡΑΙΑ – ΗΡΑΚΛΕΙΟ.
Στο σχετικό δελτίο τύπου που εξέδωσαν προ λίγων μηνών οι ως άνω επιχειρήσεις, έπειτα από μία χρονιά σκληρού ανταγωνισμού, που συσσώρευσε υψηλές ζημιές και στις δύο εταιρείες και με δεδομένη τη μείωση του μεταφορικού έργου και την εκτόξευση του κόστους καυσίμων στα ύψη, ανακοίνωσαν ότι:
«Δια της νέας συνεργασίας η οποία θα είναι τριετούς διάρκειας, με έναρξη την 1η Ιουνίου 2011, επιτυγχάνεται η σημαντική αναβάθμιση της γραμμής Πειραιά – Ηρακλείου μέσω της δρομολόγησης του νεότευκτου και σύγχρονου Ε/Γ – Ο/Γ πλοίου “Olympic Champion”.
Παράλληλα επιτυγχάνεται η αναπροσαρμογή της προσφερόμενης χωρητικότητας στη γραμμή Πάτρα – Ηγουμενίτσα – Ancona ώστε να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες της γραμμής, με ταυτόχρονη διατήρηση των υψηλών υπηρεσιών που προσφέρονται σήμερα.
Συνολικά, η νέα συνεργασία θα δημιουργήσει νέα δυναμική για την ανάπτυξη και των δύο γραμμών, επιτρέποντας ταυτόχρονα την αντιμετώπιση του συνεχώς αυξανόμενου λειτουργικού κόστους των πλοίων, μεταξύ άλλων και λόγω της υπερβολικής αύξησης των τιμών των ναυτιλιακών καυσίμων».
Μη διαφεύγει της προσοχής μας ότι οι γραμμές της Κρήτης και της Αδριατικής αποτελούσαν ισχυρούς τομείς κερδοφορίας για τις επιχειρήσεις, γεγονός που οδήγησε στον εντεινόμενο ανταγωνισμό μεταξύ τους.
Το Παρατηρητήριο Ανταγωνισμού θα παρακολουθεί τις εξελίξεις στην ακτοπλοϊκή αγορά και τις οι επιπτώσεις τους στον ανταγωνισμό από πλευράς στατικής και δυναμικής ευημερίας των καταναλωτών.
[1] ΜΜΕ ορίζεται το άθροισμα του απόλυτου αριθμού των επιβατών, φορτηγών και αυτοκινήτων που μεταφέρονται
